Premiera najnowszego filmu Wernera Herzoga Jaskinia zapomnianych snów (Cave of Forgotten Dreams) będzie jednym z wydarzeń tegorocznego festiwalu filmów dokumentalnych Planete Doc, który odbędzie się w dniach 6-15 maja w Warszawie. Przy realizacji filmu Herzog uzyskał unikalny dostęp do sztuki naskalnej odkrytej w 1994 roku w jaskini Chauvet-Pont-d’Arc znajdującej się w południowo – zachodniej Francji.
Po Sanctum kolejny film o jaskiniach w 3D
Jaskinie Chauvet to swoisty atlas zwierząt żyjących przed tysiącami lat, ale także podróż w świat wyobrażeń ówczesnych ludzi. Z uwagi na mistrzostwo rysunku, datowanie malowideł jaskini Chauvet w oparciu o analizę stylistyczną, a metodę węgla radioaktywnego daje duże rozbieżności.
Od momentu odkrycia jaskini, zaledwie kilka osób miało do niej dostęp. Ze względu na ochronę cennych malowideł naskalnych, jaskinia Chauvet została zamknięta dla zwiedzających i tylko mała grupa naukowców, pod kierownictwem Jean-Michela Geneste mogła prowadzić tu prace badawcze, wyłącznie jednak w okresie wiosny i jesieni. Przed Wernerem Herzogiem wielu filmowców bezskutecznie starało się o pozwolenie na nakręcenie filmu o jaskini Chauvet. W trakcie spotkania z francuskim ministrem kultury Herzog posłużył się fortelem. Żeby uzyskać do niej dostęp Herzog zatrudnił się tam jako pracownik rządu francuskiego za symboliczną pensję w wysokości jednego euro, od którego zresztą zobowiązał się zapłacić podatek. Tego typu oferta nie mogła spotkać się z odmową i ekipa Herzoga wiosną 2010 roku przystąpiła do pracy. Zdjęcia do filmu rozpoczęto w marcu. Trwały one przez kilka tygodni. Ekipa otrzymała pozwolenie na kręcenie zdjęć do filmu ze specjalnie skonstruowanych podestów. Chodziło bowiem o uniknięcie kontaktu z podłożem. Zbudowanie przestrzeni dzięki kamerze 3D okazało się znakomitym wyjściem. Herzog wraz z operatorem Peterem Zeitlingerem zaprojektował specjalne adaptory do kamer 3D, które nie emitują ciepła, wykorzystując w tym celu oprzyrządowanie sprowadzone z USA oraz kilku europejskich krajów.
Malowidła naskalne stanowią dla naukowców, którym towarzyszy Werner Herzog, ważne źródło informacji na temat życia człowieka. Naukowcy zgłębiają technikę malarską artystów, tworzą dokumentację naskalnych malunków i mapy liczącej 400 m kw. podziemnej pieczary. Próbują dowiedzieć się kim byli autorzy obrazów – w co wierzyli, czego się bali i jak postrzegali świat. Zakładając, że poziom izotopu w atmosferze na przełomie tysięcy lat się nie zmieniał naukowcy szacują, że część rysunków liczy sobie 30 tyś lat.
Premiera filmu
Produkcja: Francja, Kanada, Niemcy, Wielka Brytania, USA, Gatunek: Dokumentalny, Historyczny, Premiera: 06.05.2011 (Polska) 10.09.2010 (Świat), Reżyseria: Werner Herzog, Scenariusz: Werner Herzog, Zdjęcia: Peter Zeitlinger, Muzyka: Ernst Reijseger, Montaż: Joe Bini, Dystrybucja: Against Gravity, Czas trwania:90 min
Większość naukowców bazując na metodzie datowania radiowęglowego opowiada się za bardzo odległym wiekiem rysunków naskalnych w jaskini Chauvet Pont d’Arc. Wiek malowideł określają m.in. na podstawie zawartości Izotopu 14C w „farbie” opartej głównie na węglu drzewnym.
Parę kamyczków do ogródka odnośnie datowania.
– Idealne warunki ramowe. Datowanie byłoby prawdziwe przy założeniu, że w historii Ziemi nie dochodziło kataklizmów i poziom powstawania izotopu 14C w górnych częściach atmosfery na skutek oddziaływania promieniowania kosmicznego utrzymywał się na jednolitym poziomie.
Przyjmując biblijną historie o potopie za prawdziwą, w górnych częściach atmosfery zmagazynowane były niegdyś potężne pokłady wody, które niwelowały poziom natężenia promieniowania i tym samym tworzenie izotopu węgla 14C. W tej sytuacji, datowanie metodą radiowęglową sprzed okresu potopu, jakichkolwiek materiałów pochodzenia organicznego nie może być poprawne.
– Błędy pomiarowe. Połowiczny rozpad węgla 14C wynosi 5730 lat. Przy okresie 23 000 lat z pierwotnie nagromadzonego izotopu w materiale organicznym pozostaje tylko 6,25%. Przy takich śladowych ilościach bardzo łatwo o błędy pomiarowe, które przy datowaniu z ostatnich 5000 lat wynoszą 10%, nie mówiąc już o takim okresie jak 30 000 lat :).